गजानन विजय/अध्याय १७
<poem> श्रीगणेशाय नमः ॥
जयजयाजी महामंगला । जयजयाजी भक्तपाला ।
जयजयाजी तमालनीला । पतितपावन नरहरे ॥१॥
हिरण्यकश्यपु महाक्रूर । सज्जनाचा शत्रू थोर ।
तयाचें तूं फाडून उदर । मरण त्याचें साधिलें ॥२॥
प्रल्हादरक्षणासाठीं । तूं जन्मलास स्तंभापोटीं ।
रुप अनुपम जगजेठी । धारण तें करुन ॥३॥
दांत दाढा भयंकर । आयाळ रुळे मानेवर ।
नेत्र जेवीं खदिरांगार । ब्रह्मांड जाळूं पहाती ॥४॥
त्या भयंकर रुपाची । भीति नसे भक्ता साची ।
पिलें जेवीं वाघिणीचीं । अंगावर खेळती तिच्या ॥५॥
तुम्हां पाहून देवराया । लक्ष्मी न धजे पुढें यावया ।
ऐशा स्थितींत लागला पाया । भक्त तुझा नरहरे ॥६॥
तूं भक्तवत्सल लक्ष्मीकांत । ऐसें सांगत आले संत ।
पुरविशी भक्‍तमनोरथ । नाहीं न त्यासी म्हणसी कदा ॥७॥
त्या आपुल्या ब्रीदासी । जाग आतां हृषीकेशी ।
दासगणू लागला पायांसी । अभय असूं दे पांडुरंगा ॥८॥
गजाननाचे परम भक्त । होते कांहीं अकोल्यांत ।
तयाचीया सदनाप्रत । हमेशा यावें समर्थांनीं ॥९॥
चापडगांवचे बापु कृष्ण । खटाऊ शेटचें कुटुंब जाण ।
गोडू लालाचा नंदन । बच्चुलाल नाम ज्याचें ॥१०॥
जीजीबाई पंडित । आणीकही होते बहुत ।
त्यांचीं नांवें तुम्हांप्रत । किती सांगूं विबुध हो ॥११॥
एके वेळीं अकोल्यांत । आले गजानन स्वामी समर्थ ।
खटाऊच्या गिरणींत । मुक्काम त्यानें ठेविला ॥१२॥
एक भक्त मलकापुरीं । विष्णूसा नामें निर्धारी ।
त्याच्या वाटलें अंतरीं । समर्थ आणावें मलकापुरा ॥१३॥
त्यानें आमंत्रणाचा वशिला । भास्कराच्या द्वारें लाविला ।
हाच भास्कर होता झाला । समाधिस्थ अडगांवीं ॥१४॥
तो त्या वेळीं होता जवळ । करी कारभार अंगें सकळ ।
विष्णूसाला होतें बळ । याच भास्कर पाटलाचें ॥१५॥
भास्कर म्हणे मलकापुरीं । चला समर्था लवकरी ।
भक्त विष्णूसाच्या घरीं । बोलावण्यास आला तो ॥१६॥
मनोरथ येथील भक्तांचे । तुम्हीं पुरविले असती साचे ।
आतां मलकापुरीचे । लोक वाट पहाती ॥१७॥
तईं समर्थ म्हणाले भास्करा । सध्यांच मी मलकापुरा ।
येत नाहीं जाण खरा । तूं आग्रह करुं नको ॥१८॥
फार आग्रह करशील । तरी फजीत पावशील ।
याचा विचार करी खोल । मी न बोललों कांहीं तरी ॥१९॥
दोरीसी दिधल्या फार ताण । ती मध्येंच तुटतसे जाण ।
मी न हलणार येथून । तूं या फंदांत पडूं नको ॥२०॥
भास्कर बोले त्यावरी । कांहीं असो मलकापुरीं ।
चला विष्णूसाचे घरीं । हीच विनंति गुरुराया ! ॥२१॥
मी तुमचा लाडका । मसी धक्का देऊं नका ।
मी भरंवसा दिला देखा । तुम्हां घेऊनि येण्याचा ॥२२॥
ती प्रतिज्ञा माझी पुरी । तुम्हीं करावी आज खरी ।
चला आतां स्टेशनावरी । गाडींत बसायाकारणें ॥२३॥
ऐसा आग्रह करुन । घेऊन आला गजानन ।
मलकापुराकारण । न्यावयासी श्रोते हो ! ॥२४॥
भास्करानें विनवणी । स्टेशनमास्तरा करोनी ।
बारा जणांचा डबा त्यांनीं । खाली करविला संतास्तव ॥२५॥
महाराज तैसेंच बैसले । ते न कांहीं बोलले ।
जागेवरुन नाहीं उठले । गाडी सुटेपर्यंत ॥२६॥
तों गाडी सुटण्याचा । घंटा झाला अखेरीचा ।
डोळा चुकवून भास्कराचा । लीला केली ऐशा रीतीं ॥२७॥
जो डबा मोकळा केला । तो त्यांनीं सोडून दिला ।
योगीराज जाऊन शिरला । बायकांच्या डब्यामध्यें ॥२८॥
आधींच मूर्ति दिगंबर । स्त्रिया घाबरल्या असती फार ।
त्यांनीं वर्दी अखेर । दिली असे पोलिसाला ॥२९॥
पोलिसाचा अधिकारी । तेथें आला सत्वरीं ।
महाराजाला धरुन करीं । खालीं ओढूं लागला ॥३०॥
अरे वेडया नंग्या पीरा । अक्कल कैसी तुज ना जरा ।
बायकांच्या डब्यांत खरा । येऊन कैसा बैसलास ? ॥३१॥
हिसडा देऊन त्याच्या हाता । तेथेंच बसले तत्त्वतां ।
अधिकार्‍याची भीति चित्ता । मुळीं न त्यांच्या वाटली ॥३२॥
मग तो अधिकारी भला । स्टेशन मास्तराकडे गेला ।
म्हणे डब्यापासीं आतां चला । बायकाच्या माझ्यासवें ॥३३॥
दोघे डब्याजवळ आले । तों मास्तरानें पाहिलें ।
योगीराज बसलेले । बायकांच्या डब्यांत ॥३४॥
मास्तर पोलिसाच्या अधिकार्‍याला । ऐशा रीतीं बोलला ।
तुम्ही जाऊं द्यावें याला । याच डब्यांत बसून ॥३५॥
हा आहे संत थोर । चालता बोलता ईश्वर ।
याच्या हातें न होणार । गुन्हा तो केव्हांही ॥३६॥
तें ऐकून अधिकारी । बोलता झाला ऐशापरी ।
मी दिली आहे तार खरी । येविषयीं वरिष्ठाला ॥३७॥
आतां माझ्या हातांत । कांहीं न राहिलें यत्किंचित ।
मीं वर्दी दिली तुम्हांप्रत । तुम्ही वाटेल तें करा ॥३८॥
स्टेशनमास्तरांनीं । आपली टोपी काढूनी ।
बहु आदर दाखवोनी । विनंती केली महाराजा ! ॥३९॥
तुम्हीं खालीं उतरावें । माझें एवढें ऐकावें ।
कायद्याचें आणावें । प्रयोजन आपुल्या मानसीं ॥४०॥
महाराज उतरले खालतीं । पुढें खटला भरला त्यांचेवरती ।
कायद्याप्रमाणें निश्चिती । जठार साहेबासमोर ॥४१॥
त्यांनीं फिर्याद घेतली । त्याची तारीख नेमली ।
शेगांवावरती भली । चौकाशीची श्रोते हो ! ॥४२॥
बापुसाहेब जठार । आले शेगांवाच्यावर ।
डाक बंगल्यांत झाले स्थिर । करण्या चौकशी खटल्याची ॥४३॥
व्यकंटराव देसाई । अकोल्याचे होते पाही ।
तेही आले ते ठाईं । कांहीं कामानिमित्त ॥४४॥
महाराजांच्या खटल्याची । गांवीं पुकार झाली साचि ।
म्हणून मंडळी शेगांवाची । फार मिळाली बंगल्यावर ॥४५॥
तैं देसाई म्हणती जठरास । आज कोणता खटला विशेष ।
तुम्हांपुढें आहे खास । म्हणून मिळाले लोक हे ॥४६॥
जठार म्हणाले त्यातें । याचें कारण तुम्हांतें ।
कैसें न कळलें ? वाटतें । हेंच मला आश्चर्य ! ॥४७॥
तुमचे स्वामी गजानन । नंगे फिरती म्हणून ।
पोलिसांनीं भरुन । हा खटला पाठविला ॥४८॥
त्या खटल्याची चौकशी । होणार आहे आज दिवशीं ।
म्हणून वाटतें ऐसें मसी । लोक हे जमले असावेत ॥४९॥
हें ऐकतां भाषण । व्यकंटराव झाले खिन्न ।
बोलते झाले कर जोडून । खटला हा न चालवावा ॥५०॥
श्रीगजानन साधूची। योग्यता आहे थोर साची ।
मी मूर्ति भगवंताची । आहे पाहा प्रत्यक्ष ॥५१॥
तो विदेही पुरुष जाणा । बंधन त्याला कशाचें ना ।
तो योग्यांचा योगीराणा । वंदनीय अवघ्यांतें ॥५२॥
खटला भरला हीच केली । पोलिसांनीं चूक भली ।
ती पाहिजे दुरुस्त झाली । आज आपुल्या करानें ॥५३॥
जठार म्हणती वकिलाला । तुम्ही जाणतां कायद्याला ।
याचा पाहिजे होता केला । विचार तो पोलिसांनीं ॥५४॥
कारकुना म्हणती बोलावणें । धाडा गजाननाकारणें।
तें ऐकून एक त्यानें । जवान पोलिस पाठविला ॥५५॥
तो येऊन समर्थासी । म्हणे चला आतां कचेरीसी ।
अधिकार्‍यानें तुम्हांसी । मज धाडिलें बोलावण्या ॥५६॥
बर्‍या बोलानें चलावें । फजितीस ना करुन घ्यावें ।
ना तरी मला लागेल न्यावें । तुमच्या हाता धरुन ॥५७॥
तईं वदले गजानन । आम्ही न उठूं येथून ।
तुझें पहातों शिपाईपण । ये धरीं माझ्या करा ॥५८॥
शिपायाचा हात धरिला । तो ना सुटे किमपि त्याला ।
रक्तप्रवाह बंद झाला । त्या दाबाच्या योगानें ॥५९॥
हातासी लागली कळ । जीव झाला व्याकुळ ।
करुं लागला तळमळ । शिपाई तो त्याच ठाईं ॥६०॥
शिपायासी वेळ झाला । म्हणून पाठविलें वकिलाला ।
त्या व्यंकटराव देसायाला । समर्थासी आणावया ॥६१॥
जठार म्हणती तुम्हीं जावें । समर्थासी घेऊन यावें ।
लोकांसी न जमूं द्यावें । बंगल्याभोंवतीं निरर्थक ॥६२॥
इतक्यांत आला समाचार । पोलिसाचा धरला कर ।
बसविला एक्या जागेवर । महाराजांनीं सहज लीलें ॥६३॥
मग देसाई तेथें आले । त्यांच्या भक्तासी बोलले ।
या वेळीं नेसविलें । पाहिजे समर्थां धोतर ॥६४॥
ऐसी सल्ला मिळतांक्षणीं । धोतर नेसविलें भक्तांनीं ।
तें टाकिलें सोडोनी । समर्थांनीं रस्त्यांत ॥६५॥
गेले नागवे कचेरीस । सवें होतां भास्करशिष्य ।
जठारांनीं पाहतां त्यास । दिली खुर्ची बसावया ॥६६॥
या महाराज बसा येथ । तुम्ही नागवे गांवांत ।
कां फिरतां सदोदित । हें कांहीं बरें नव्हे ॥६७॥
नागवें फिरणें हाच गुन्हा । कायद्यांनीं ठरविला जाणा ।
म्हणून विनंति आपणा । द्या हें सोडून नंगेपण ॥६८॥
ऐसें जठारांचें भाषण । घेतलें स्वामींनीं ऐकून ।
आणि केलें हास्य वदन । उत्तर त्यासी द्यावया ॥६९॥
तुला काय करणें यासीं । चिलीम भरावी वेगेंसी ।
उगीच नसत्या गोष्टीशीं । महत्त्व न यावें निरर्थक ॥७०॥
तें ऐकतां भाषण । जठार गेले विरघळोन ।
जनरीतीचें याला भान । मुळींच नाहीं राहिलें ॥७१॥
हा वृषभदेव भागवतीचा । किंवा शुकाचार्य साचा ।
किंवा वामदेवाचा । हा दुसरा अवतार ॥७२॥
हा निजानंदीं सदा रत । खचित आहे जीनन्मुक्त ।
नये लावितां याप्रत । गुन्हा विचारें केव्हांही ॥७३॥
जेवीं अग्नीचा अग्नीपणा । अग्नि सोडीत नसे जाणा ।
परी अग्निहोत्र्यांना । कुंडांत ठेवणें भाग त्यासी ॥७४॥
अग्निदेव म्हणोन । ठेविल्या कुंडावांचून ।
तो करील दग्ध सदन । हा दोष त्याचा नसे ॥७५॥
तैसें याचें नागवेपण । आहे अग्निचे समान ।
म्हणून याचा शिष्यगण । आहे अपराधी येविषयीं ॥७६॥
वस्त्ररुपी कुंडाठायीं । जरी हा ठेविला असतां पाही ।
तरी हरकत नव्हती कांहीं । सर्वांस सुखद होतें तें ॥७७॥
ऐसा विचार पूर्ण केला । जठरांनीं चित्तीं भला ।
आणि हुकूम फर्माविला । त्यांनीं पुढीलप्रमाणें ॥७८॥
महाराज मूळचे जीवन्मुक्त । त्या ठेवणें व्यवस्थित ।
भास्कराचें काम सत्य । होतें न तें केलें त्यांनीं ॥७९॥
म्हणून मीं भास्कराला । पांच रुपये दंड केला ।
ऐसा खटल्याचा निकाल झाला । जठारापुढें शेगांवीं ॥८०॥
समर्थ म्हणाले भास्करासी । पुन्हा ऐशा आग्रहासी ।
करशील कां सांग मशीं । निज फजिती करुन घ्याया ? ॥८१॥
भास्कर कांहीं न बोलला । मौन धरुन राहिला ।
तेथोन मंडळींनीं केला । ऐशा प्रकारें विचार ॥८२॥
समर्थासी अग्निरथीं । न बसवा येथून कल्पांतीं ।
विनाकारण कटकटी होती । तें कांहीं बरें नव्हे ॥८३॥
हा क्रम कित्येक दिवस । चालला असे शेगांवास ।
भक्त बैलाच्या गाडीस । बसवूं लागले महाराजा ॥८४॥
या रीतीं अकोल्यासी । आले एकदां पुण्यराशी ।
बापुरावाच्या सदनासी । जाऊनियां उतरले ॥८५॥
याच वेळीं यवन जातीचा । साधु महताबशा नांवाचा ।
होता कुरुम गांवीं साचा । मूर्तिजापुरा सन्निध ॥८६॥
त्यानें बापुरावाप्रती । सांगितलें होतें ऐशा रीतीं ।
जेव्हां समर्थ अकोल्यास येती । तेव्हां आम्हां कळवावें ॥८७॥
अकोल्यांत आल्यावर । श्रीगजानन साधुवर ।
बापुरावानें सत्वर । मनुष्य धाडिला कुरुमासी ॥८८॥
तों ऐशा रीतीं घडून आलें । महातबशा येण्या निघाले ।
अकोल्यास याया भले । समर्थासी भेटावया ॥८९॥
अकोल्याचा मनुष्य । मध्यें भेटला रस्त्यास ।
जो आला होता न्यावयास । महताबशाकारणें ॥९०॥
तो मनुष्य भेटतांक्षणीं । कीं पुसूं लागले मधुरवचनीं ।
त्या मनुष्यालागुनी । महताबशा श्रोते हो ! ॥९१॥
तूं न जावें कुरुमाला । बैस आमच्या गाडीला ।
आपण जाऊं स्टेशनाला । मीच आहे महताबशा ॥९२॥
पाहा संत आल्याचें वर्तमान । कळलें संतालागून ।
कोणी न सांगतां जाण । त्रिकालज्ञ ते खरोखरी ॥९३॥
महताबशाच्या संगातें । दोन चार यवन होते ।
अवघे येऊन सदनातें । उतरले बापुरावाच्या ॥९४॥
दुसरे दिवशीं प्रातःकाळा । महताबशा होता जेथें बसला ।
महाराज आले तया स्थळा । निजलीलें करुन ॥९५॥
महताबशाचे धरुन केंस । समर्थांनीं ताडिलें त्यास ।
त्या ताडण्याचा उद्देश । हाच होता विबुध हो ! ॥९६॥
यवनजातींत जन्मून । कांहीं न केला उपयोग जाण ।
यवनाचें आंडदांडपण । नाहीं अजून गेलें रे ॥९७॥
या आडदांडपणांनीं । तत्त्वघात होईल जाणी ।
मृत्युलोकींचे अवघे प्राणी । चिंताग्रस्त होतील ॥९८॥
तुझें महताब आहे नांव । त्याची काय आठवण ठेव ।
दोषरुपी तमा वाव । तुझ्यापुढें मिळूं नये ॥९९॥
हा द्वेषरुपी अंधार । वाढत चालला वरचेवर ।
याची नाहीं तुला खबर । म्हणून तुजला ताडिलें ॥१००॥
ऐसा मिळतां इशारा । महताबशातें तोषला खरा ।
साधूच साधूच्या अंतरा । जाणताती निःसंशय ॥१॥
जेव्हां महताबशा तें ताडिलें । तईं संगतीचे यवन भले ।
कावरेबावरे होते झाले । तो प्रकार पाहून ॥२॥
महताबशा बोलला त्यासी । तुम्ही न राहावें । आम्हांपासीं ।
जावें निघून कुरुमासी । हेंच आहे उत्तम ॥३॥
शेख कडू शिवाय जाण । गेले चौघे निघून ।
तो द्यावयासी आमंत्रण । बच्चुलाल पातला ॥४॥
म्हणे उद्यां दयाघना ! । यावें तुम्हीं भोजना ।
या दासाचिया सदना । हीच आहे विनंति ॥५॥
दुसरे दिवशीं तांग्यांत । बसवूनी समर्थाप्रत ।
मोठया थाटांनीं मिरवीत । निज सदना आणिलें ॥६॥
परी समर्थ तांग्याखालीं । उतरले नाहींत मुळीं ।
तेणें मंडळी चिंतावली । म्हणे कां ना उतरती हे ॥७॥
तसाच तांगा नेला परत । बापुरावाच्या सदनाप्रत ।
मंडळी पडली घोटाळ्यांत । समर्थें ऐसें कां केलें ? ॥८॥
काल आमंत्रण घेतलें । आज तांग्याखालीं न उतरले ।
याचें कारण शोधिते झाले । आपापल्या बुद्धीनें ॥९॥
त्यांत होता एक धूर्त । तो बोलला अवघ्यांप्रत ।
मला समजलें इंगित । या गोष्टीचें ये वेळां ॥११०॥
महताबशाला वगळीलें । म्हणून महाराज नाहीं उतरले ।
भोजनाचें कां न केलें । महताबशाला आमंत्रण ॥११॥
आतां घेऊन दोघांसी । बसून एका तांग्यासी ।
म्हणजे ते निश्चयेंसी । उभयतांही येतील ॥१२॥
तेंच वाक्य खरें झालें । दोघांलाही मिरवीत नेलें ।
महताबशाला उतरविलें । मंदिराजवळील थेटरांत ॥१३॥
श्रीरामाच्या मंदिरीं । गजाननाची उतरली स्वारी ।
परी तेही गेले अखेरी । उठोनियां थेटरांत ॥१४॥
अवघ्यांचीं झालीं भोजनें । मग महताबशा लोकांस म्हणे ।
मला तुम्ही तिकिट देणें । पंजाबचें काढून ॥१५॥
तैं शेख कडू बोलला । त्या महताबशा फकिराला ।
तुम्ही कुरुमच्या मशीदीला । टाकून कैसें जातां हो ? ॥१६॥
ती मशीद बांधून । पंजाबाशीं जावें आपण ।
काम अर्धें टाकून । जाणें उचित नसे तुम्हां ॥१७॥
महताब शेख कडूशीं । बोलता झाला प्रेमेशीं ।
आग्रह करुं नका मशी । ये वेळीं निरर्थक ॥१८॥
गजाननाचा हुकूम झाला । मजसी पंजाबांत जाण्याला ।
आतां एक क्षणही या स्थळा । मी न राहूं शके हो ॥१९॥
समर्थाच्या कृपेंकरुन । मशिदीचें काम पूर्ण ।
होईल हें माझें वचन । सत्य तुम्ही मानावें ॥१२०॥
धर्माविषयीं द्वैत । संताठाईं नसतें सत्य ।
तें अवघ्यां धर्माप्रत । समसमान मानिती ॥२१॥
खुळें देऊळ मशिदीची । तुम्ही नका वाढवूं साची ।
ती वाढतां दोघांची । आहे हानि होणार ॥२२॥
सामान देऊळ मशिदीचें । एकची आहे साचें ।
आकारानें भिन्नत्व त्याचें । मानून भांडूं नये हो ॥२३॥
यवन तेवढा खुदाचा । आणि हिंदु काय भूताचा ? ।
पोक्त विचार करा याचा । मनुष्यपण टिकवावया ॥२४॥
तरीच होईल कल्याण । हिंदु आणि मुसलमान ।
हीं एकाच देवापासून । निर्माण असती जाहले ॥२५॥
धर्म बापा ज्याचा त्यांनीं । प्रिय मानावा प्राणाहूनी ।
परी विधर्म्यांच्या ठिकाणीं । अलोट प्रेम धरावें ॥२६॥
हें न झालें जोंवरी । सौख्य लांब तोंवरी ।
जा मशीद होईल पुरी । गजाननाच्या कृपेनें ॥२७॥
महताबशा निघून गेले । पुनः न इकडे परत आले ।
या गोष्टीचें पाहिजे केलें । मनन हिंदुयवनांनीं ॥२८॥
पाहा महताबशाला जरी । ताडिते झाले साक्षात्कारी ।
परी द्वेष नव्हता अंतरीं । प्रेम अलोट होतें हो ॥२९॥
शाहालागीं घेतल्या । विना । भोजना न गेला योगीराणा ।
हे मुद्दे मनीं आणा । या गोष्टींचे श्रोते हो ! ॥१३०॥
असो या बापुरावाची । कांता एक होती साची ।
तिला भानामतीची । बाधा होती विबुध हो ! ॥३१॥
मळवट यावा घटकेंत । घटकेमाजीं कंठीं तात ।
घटकेमाजीं वस्त्रांप्रत । अग्नी तो लागावा ॥३२॥
बिब्याच्या पाठीवर । फुल्या याव्या अपरंपार ।
कधीं दांडीवरील चीर । जळून जावें अकस्मात ॥३३॥
या भानामतीच्या त्रासांनीं । ती बापुरावाची कामिनी ।
क्षीण गेली होवोनी । अन्नपाणी न रुचे तिला ॥३४॥
भानामती काढण्याला । बापुरावें जाणत्याला ।
आणले बाहून अकोल्याला । परी न झाला उपयोग ॥३५॥
खर्चहि झाला अतोनात । गुण न आला किंचित ।
अखेर त्यानें जोडिले हात । श्रीगजाननस्वामीला ॥३६॥
महाराज माझ्या कुटुंबाला । भानामतीचा त्रास झाला ।
केले नाना उपायाला । आतां मात्र कंटाळलों ॥३७॥
तुझीं पाउलें माझ्या घरा । आज लागलीं गुरुवरा ! ।
तेथेंच कां आसरा । भानामतीस मिळावा ? ॥३८॥
ज्या दरींत पंचानन । बसला आहे येऊन ।
तेथेंच कां ओरडून । दिमाख दाखवावा कोल्ह्यांनीं ॥३९॥
जेथें कस्तुरी दरवळली । तेथेंच कां हो रहावी भली ।
गुरुराया ही ओंगळी । घाण भानामतीची ॥१४०॥
ऐसी विनंती ऐकून । गजाननांनीं अवलोकन ।
केलें निजकृपें करुन । बापुराव कांतेला ॥४१॥
त्यायोगें श्रोते तिची । भानामती निमाली साची ।
नाहीं किंमत माकडाची । सिंहाचिया पुढें हो ॥४२॥
असो एकदां फिरत फिरत । महाराज आले आकोटांत ।
नरसिंगजीला भेटण्याप्रत । बंधु आपला म्हणोनी ॥४३॥
त्याच्या मठाशेजारीं । एक विहीर होती खरी ।
जाऊन त्या विहिरीवरी । बसले गजाननमहाराज ॥४४॥
पाय आंत सोडिले । डोकावून पाहूं लागले ।
आंतील जलालागीं भले । वरच्यावरी श्रोते हो ॥४५॥
पाहून त्यांची ऐशी कृति । लोक साशंक झाले चित्तीं ।
नरसिंग महाराज विचारती । अरे हें काय करतोस ! ॥४६॥
गोदा यमुना भागीरथी । तुम्हांसाठीं येथें असती ।
आणखी तीर्थें आहेत किती । हें पाहातों डोकावून ॥४७॥
तुला त्यांचें घडतें स्नान । मी कां राहूं तसाच जाण ! ।
या तीर्थांनीं मला स्नान । आज येऊन घालावें ॥४८॥
त्यांनीं स्नान घातल्याविना । मी न येथून हले जाणा ।
ऐशा ऐकून भाषणा । कैक म्हणाले या रीतीं ॥४९॥
खरोखरी हा आहे पिसा । शेगांव नादीं लागला कैसा ! ।
जरा थांबा येथेंच बसा । काय करी हा पाहुं पुढें ॥१५०॥
तों विहिरींतील जलाप्रत । उकळ्या उठल्या अगणित ।
श्रोते एका निमिषांत । विहीर भरली पाण्यानें ॥५१॥
हजारों कारंज्याच्या परी । गजाननाच्या अंगावरी ।
वर्षूं लागले पहा वारी । त्या विहिरीचें तेधवां ॥५२॥
लोकां म्हणती गजानन । या रे स्नानालागून ।
नाहीं उरलें प्रयोजन । विहिरीमाजीं उतरण्याचें ॥५३॥
गंगा यमुना गोदावरी । वरता आली आहे खरी ।
स्नान साधा ये अवसरीं । या पुण्य सरितेचें ॥५४॥
भाविकांनीं केलें स्नान । निंदकांनीं खालीं मान ।
घातली तो पाहून । प्रकार त्या पाण्याचा ॥५५॥
संत जें जें आणती मनीं । तें तें पुरवी चक्रपाणी।
त्यांच्या वाणीलागुनी। असत्यता न दे परमात्मा ॥५६॥
स्नान होतां समर्थ उठले । पाणी पहिल्यापरि झालें ।
विहिरीच्या त्या तळास गेलें । उकळ्या बंद जाहल्या ॥५७॥
नरसिंगजीसी भेटून । निघून गेले दयाघन ।
शेगांवासी बैसून । मनोवेगाच्या वारुवरी ॥५८॥
स्वस्ति श्रीदासगणूविरचित । हा गजाननविजय नामें ग्रंथ ।
तारक होवो भवाब्धींत । भाविक भक्तांकारणें ॥१५९॥
शुभं भवतु । श्रीहरिहरार्पणमस्तु ॥
॥ इति सप्तदशोऽध्यायः समाप्तः ॥ <poem>
|
हे साहित्य भारतात तयार झालेले असून ते आता प्रताधिकार मुक्त झाले आहे. भारतीय प्रताधिकार कायदा १९५७ नुसार भारतीय साहित्यिकाच्या मृत्युनंतर ६० वर्षांनी त्याचे साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. त्यानुसार १ जानेवारी १९५६ पूर्वीचे अशा लेखकांचे सर्व साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. | 
|
[[]]