लोकसभेचे सत्र चालू असले म्हणजे प्रत्येक खासदाराच्या मुक्कामी सकाळसंध्याकाळ हजार-दोन हजार पानांचे लोकसभेतील कामकाजासंबंधीचे कागदपत्र येऊन पोहोचतात. सकाळी अकरा वाजता संसदेचे कामकाज सुरू होईपर्यंत त्या सगळ्या कागदपत्रांवर उडती नजर फेकणेही अशक्य असते. संसदेच्या समित्या, सार्वजनिक क्षेत्रातील उद्योगधंदे, निगम इत्यादींचे अहवाल लोकसभेपुढे यायचे असले म्हणजे आवश्यक वाचनाची व्याप्ती खूपच वाढते.
कागदपत्रे मिळाल्यानंतर एकदोन दिवसांचा तरी अवधी मिळाला पाहिजे असा आग्रह कोणी धरीत नाही. कारण, एकदा सत्र चालू झाले, की दिवसभर कामकाज चालूच राहते आणि त्यानंतर पुन्हा नवीन कागदपत्रांचा ढिगारा येऊन पडतो.
मग, संसदेत चर्चा करतो कोण? काही खासदारांनी काही विशेष विषयांत त्यांच्या अभ्यासामुळे आणि अनुभवामुळे आपले एक स्थान तयार केले आहे. ही अभ्यासू मंडळी त्यांच्या विषयासंबंधी काही चर्चा होणार असली तर संबंधित कागदपत्र वाचून जातात; चर्चेत भाग घेतात. सर्वसाधारण खासदार मंडळी कागदपत्रे बघायच्या आधी सकाळच्या वर्तमानपत्रांतील ठळक मथळ्यांवर नजर टाकतात. बहुधा त्यांत काहीतरी सनसनाटी मिळतेच. तेवढाच विषय घेऊन प्रश्नोत्तरांचा तास सुरू झाल्यापासून धुमाकूळ घालता येतो; जमले तर, सत्र तहकूबही करून घेता येते अशा हिशेबाने आरडाओरडीस सबब मिळेल एवढी बातमी, फारशा तपशिलात न जाता, वाचून वर्तमानपत्र घेऊन ते संसदेकडे जायला निघतात.
युनिट ट्रस्टसारखा एखादा विषय कित्येक दिवस पुरू शकतो आणि आघाडीचे शासन असले म्हणजे त्यातील कोणत्या ना कोणत्या पक्षाचा कोणी ना कोणी
