(१५) या तीन अवस्थांतील पदार्थांना अनुक्रमे धातु, मळ, व दोष ही नांवें आहेत.
(१६) शरीर स्रोतोमय ह्मणजे सछिद्र किंवा छिद्रमय आहे.
( १७ ) ह्रीं स्रोतसें कांहीं अंतर्वाही- अंतस्त्रावी व कांहीं बहिर्वाही बाह्यवाही अशीं आहेत.
(१८) या स्रोतसांतून वरील सात पदार्थांना नित्यक्रांती - स्थित्यंतर घडामोड चालु असते.
(१९) या क्रांतीला निरंतर वाहणें किंवा अभिसरण चालु असावे लागतें.
( २० ) त्यांत अडथळा आला की शरीर विकृत होतें.
( २१ ) या सर्व व्यवहाराचे कर्तृत्व दोषाकडे असतें व म्हणुनच
वायु, पित्त व कफ हेंच देहोत्पत्ति व वाढ करणारे आहेत. असा आयुर्वेदाचा सिद्धांत आहे.
(१) तीन दोषांपैकी कोणता दोष ?
(२) दोषांचे मिश्रण असतां त्यांतील तारतम्य व प्राधान्य कोणाचे ?
(३) दोषांचे गुणापैकी कोणते व त्यांचे तारतम्य ?
(४) दोषांचे संबंध कोणत्या धातूंतील किंवा दूष्यांतील ?
(५) दोषविकृती ज्या ठिकाणी झाली तेथील स्वाभाविक कार्य व त्याला अनुसरून विकृतीचे स्वरूप.
(६) विकृति प्रथम कोणत्या स्थानांत व कोणत्या स्वरूपाची झाली. ?
(७) विकृतीचा प्रसार कोणत्या मार्गाने व किती स्थानांवर झाला आहे.
(८) रोगाला स्पष्ट स्वरूप कोणत्या ठिकाणी आले ?
(९) दोष वाढून रोगकारी झाले की वाढ न होतां विकृति झाली ?
(१०) मिश्र दोषांपैकी प्रथम विकृति कोणाची व आरंभक कोण ?
( ११ ) विकृतीच्या लक्षणामध्ये अधिक कोणाची व त्यांतील अधि- क बलवान कोणाची १
(१२) दोष धातु व मळ किती विकृत झालें. १
( (१३) विकृतीची वाढ झपाट्याने होतें कीं मंद होतें ?