पान:छन्दोरचना.djvu/503

पीडीएफ सुरेशभट इन च्या सौजन्याने छन्दोरचना BMS - --- 3 वा अधिक १९५ 'महाकाली {二鼎蠶 (१) *रे हिन्दबान्धवा, थाम्ब या स्थळीं अश्रु दोन ढाळीं ! ती पराक्रमाची ज्योत मावळे अिथे झांशिवाली ! ध्रु० ताम्बेकुलवीरश्री ती नेवाळकरांची कीर्ती हिन्दभूध्वजा जणु जळती, मदीनी राणी लक्ष्मीबाओी मूर्त महाकाली !” १ (तासक १८४) ( २ ) “ तो प्रेमयोगि झाला. धु० जो नाचे लतिकासङ्र्गे, जो तारांमध्ये रङ्गे, जो शून्यामध्ये गुङ्गे जो कृत्रिमतेला विसरुनि जाणें दीक्षा ही पढला.” १ (सा-निसा १५४) 'तू टाक चिरुनि ही मान' (देशा ६७), 'भग्र हृदयाचे झुद्रार!? (सुमौ ११३), 'कल्पलतेस? (यभा ५३), 'चल सोड!” (माभा ७८), *मोगरा स्वयेंच पुसे? (कुमा १९) आणि 'पाळीव पोपटास? (कास्फू ४३) हीं पद्ये या महाकालीजातीचीं आहेत. to ea e K ー | T |ー十 दीन वा अधिक १९६ पुष्पिता” { 巳、 + (१) * मशि बोलु नको गोविन्दा - ० मज आला तुझाऽरागू धु० तूदहिदुध चोरुनि खाशी, घट अवघे फोडुनि जाशी, पदराला धरिशि कशाला ?-० मज आला तुझा ऽ राग्र.” १ या प्राचीन पद्याच्या कडव्याच्या अन्त्य चरणांतील झुत्तरार्ध हा वस्तुतः ध्रुवपदाचाच भाग असल्याने कडव्याचें स्वरूप निश्चित करतांना तो गणतींत धरितां कामा नये. वस्तुतः हैं कडवें म्हणजे झुद्धव [- । प । - +] मात्रावलीचीच त्रिपदी ठरते. छन्दोरचनेच्या पहिल्या आवृत्तींत मी लिहिलेल्या कवितेंत हा श्रुत्तरार्ध भिन्न शब्दांचा आहे:-