पुराणनिरीक्षण. Eras, हाJulyजुलै १९१० च्या इंडियन रिव्ह्यूमधील लेख, हे अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. या योगें आंध्रभृत्यांचा काळ ठरवितां येतो. रा. आय्यरनी ४५६३ वर्षे संपूर्ण काळ धरिला आहे; पण पूर्वीच्या पौराणिक प्रमाणांवरून पाहतां हा काल ४४२ वर्षे मात्स्यानें धरिला होता असे दिसतें. २१८ १ मागें दिलेल्या यादीवरून कांहीं मुख्य मुख्य राजांचें काळ ठरविता. ( १ ) पहिला राजा शिशुक-सिंधुक-शिपक यासच नानाघाट शिला लेखांत सिमुक सातवाहन म्हटलेले आहे. (इ. पू. १९१ १६८ ) ( २ ) कृष्ण - याचा नाशिक गुहालेखांत उल्लेख आहे. ( कारकीर्द इ. पू. १६८-१५० ). ( ३ ) मल्लकर्णि-श्रीशातकर्णि - ( कारकीर्द इ. पू. १५०-१४०) कलिंगदेशच्या खारवेल राजाकडे यानें मौर्यकाल १६५ ( म्ह. इ. पू. १४७ ) मध्यें दूत पाठविले. ( ६ ) शातकर्णि- ( कारकीर्द १०४-४८ इ. पू. ) काळकाचार्य, नागार्जुन, व उज्जैनीचा विक्रमादित्य यांचा समकालीन होता. विक्रमादि- त्यास यानें नर्मदेच्या दक्षिणेस येऊं दिलें नाहीं. यानेंच बहुधा गुंगांचा अ- वशेष व काण्वायनवश याचा इ. पू. ६३ वें वर्षी उच्छेद केला. *
- आंध्रांपैकी एका राजानें शुंगांचा अवशेष व काण्व राजे यांचा उच्छेद
केला, हें डॉ. भांडारकर यांनी दाखविल्याप्रमाणे खालील वाक्यावरून खरें दि- सतें; मात्र उच्छेद करणारा सिसुक - सिंधुक ( पहिला राजा ) नसून हा सहावा शातकर्णीच असावा. यानें पाटलीपुत्रांतील शुंगांच्या अवशेषाचा व (बहुधा विदिशा नगरीत राज्य करीत असलेल्या ) शंगांचे पेशवे काण्व यांचा पाडाव केला असावा; शुंग मूळचे विदिशा नगरीचे राजे असून त्यांनी पाटलीपुत्रांत राज्य करावयास लागल्यानंतर पुढे काण्वांना आपले व्हाईसराय म्हणून आपल्या पूर्वीच्या विदिशा नगरांत नेमिलें असावें. या काण्वांना ४५ वर्षे राज्य केले व यांचा अंत शुंगांबरोबरच शातकर्णीने केला. यामुळे काण्वांची कारकीर्द
