या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे

________________

समाधान मिळतं. शिवाय आपण 'स्व' च्या पलीकडे काही करतो हे त्याचं सामाजिक उन्नयन असतं.
  मोहन आळतेकरांची यापूर्वी दोन पुस्तके वाचकांच्या हाती आली आहेत. ‘वाटेतील कवडसे' आणि 'माणूसनामा'. ही दोन्ही पुस्तके व्यक्तिचित्रांच्या अंगांनी लिहिलेल्या कथाच होत. प्रसंगोपात प्रतिक्रियात्मक लेखन अनेक रूपांनी जन्मतं. कधी ललितबंध, कधी गुजगोष्टी कधी आठवण तर कधी मनस्वी प्रतिक्रिया, पत्नी अपघातानं विकल मन डॉक्टरी । व्यवसायावर क्ष किरण असतं. ते लिहिलं की पूर्वस्मरणाचं विरेचन होतं नि दिलासा मिळतो. कृष्णाकाठचे नाना' एका सुखान्त मैफलीचा ऐसपैस विस्तार असतो. 'वंशवेल' वेदना आणि व्यंगाचा अनोखा मिलाफ असतो. 'वादळवारा' एका कामगार पुढा-याचं वादळात फाटलेलं शोकात्म शिडाचं जहाज... किना-याला विकल अवस्थेत विसावलेलं. असे अनेक ललितबंध मोहन आळतेकर दैनिक ऐक्य, साताराच्या ‘झुंबर' पुरवणीसाठी ‘आसपास सदरात लिहितात. त्याचे संकलन करून हा ग्रंथराज करतात. हा सारी खटाटोप हा काही त्यांचा शिळोप्याचा उद्योग नाही तर तगमगीतून घेतलेलं ते स्वेच्छा सामाजिक प्रायश्चित्त होय. मी केव्हातरी वंचित, व्यथित होतो. आता सुखाने चार घास घ्यायचे दिवस आले. पण मी माझा पूर्वेतिहास विसरणार नाही. व्यथा, वेदनेच्या माझ्या जखमेवर खपली आली असेल पण मी सामाजिक नाळ सुकू देणार नाही असा बांधील भाव घेऊन केलेले लेखन म्हणजे हे पुस्तक. ते वामकुक्षी म्हणून वाचून विसरता येत नसल्याने हे पुस्तक झोप लागण्याचं साधन बनत नाही. हीच या पुस्तकाची खरी बाजू व योगदान होय.
 लेखक म्हणून मोहन आळतेकरांची एक शैली आहे. ते मनस्वी हळवे गृहस्थ आहेत. भाबडेपणा त्यांच्या पाचवीला पुजलेला आहे. त्यामुळे त्यांच्या लिखाणात सर्वत्र अश्रूचा सडा असतो. दुःखाची सावली घेऊन आलेलं त्यांचं लेखन वाचकाला संवेदनशील बनवतं. त्यांच्या वर्णनात आसपासचा आसमंत सजीव करण्याचं कौशल्य आहे. ते माणसाची विकलता, दुखरी नस पकडतात व ती शब्दबद्ध करतात. प्रसंग, व्यक्ती, चरित्र, असा फेर धरत ते आसपासचा परिवेश व पात्र शोधतात. हा शोध लेखनासाठी केलेला उपद्व्याप असत नाही. त्यांच्या संवेदी निरीक्षणातून ती त्यांना आपसूक गवसतात. काही व्यक्ती प्रसंगांनी तर काही आयुष्यभर त्यांच्या संपर्कात येतात, असतात. असं लिखाण त्यामुळे बेहद्द हुबेहूब वठतं. जगू भटजी, मानसिंग पवार त्यांनी वर्षानुवर्षे पाहिले, अनुभवलेले असतात. पण


प्रशस्ती/२६६