पान:बायजाबाईसाहेब शिंदे ह्यांचे चरित्र.djvu/109

या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे
८५

आहेत. त्यांचा चेहरा गोड असून फार सौम्य आहे. त्यांचा वर्ण गोरा असून ते दिसण्यांत सुरेख आहेत. परंतु ते अगदीं जड, जिज्ञासाशून्य, आणि जवळ चाललेल्या गोष्टींविषयीं मन्दोत्साह असे दिसतात. तथापि, कमांडर-इन-चीफ ह्यांच्यासारख्या बड्या गृहस्थांच्या प्रथम भेटीनें ते घाबरले नाहींत. त्यांनीं आमच्या समक्ष विडा खाल्ला. अशा रीतीनें विडा खाणे. त्यांची दरबारी मंडळी व एकंदरीत सर्व पूर्वेकडील लोक असभ्यपणा मानीत नाहींत." ह्या लेखावरून त्यांच्याविषयी चांगलें मत होत नाहीं.

 महाराज जनकोजीराव ह्यांचे वर्तन दिवसेंदिवस फार शिरजोरपणाचें व जुलमाचें होऊ लागलें; व त्यांच्या हातून फार अनुचित कृत्यें घडू लागलीं. इ. स. १८३० मध्यें बायजाबाईसाहेबांची नात जी जनकोजीरावांस दिली होती, ती मृत्यु पावली. तेव्हां जनकोजीराव ह्यांनी दुसरें लग्न केलें. त्या लग्नामध्यें त्यांनी आपल्या अविचाराची कमाल करून सोडिली. त्यांनी जवळच्या लोकांच्या अंगावर बाण उडविले. त्यायोगानें एक मनुष्य जखमी होऊन मृत्यु पावला. त्यामुळे बायजाबाईसाहेबांस त्यांच्यावर सक्त नजर ठेवून त्यांचा वारंवार निषेध करणें भाग पडलें. परंतु ती गोष्ट त्यांस न रुचून, त्यांनीं रेसिडेंट साहेबांकडे वारंवार तक्रारी नेण्यास प्रारंभ केला. त्यामुळें बाईसाहेबांचे मन त्यां-


 1. "The Rajah is quite a lad, about fourteen years of age, of a very pleasing and mild expression of countenance; he is fair and good-looking; but appears dull, inapprehensive, and but little interested in what goes on around him ; he was not, however, embarrassed, though it was his first appearance before a stranger of the Commander-in-chief's rank. In common with his court, and all Orientals, who consider it no want of politeness, he chewed betel while we were present."

-Tours in Upper India. Page 41-42.