पान:भाषाशास्त्र.pdf/५७

४४ भाषाशास्त्र. तिचा विस्तार, त्यामुळे त्यांचा आशिया आणि यूरोप खंडांत सुळसुलाट होऊन, त्यांनी ह्रीं दोन्हीं खंडें अगों दणाणून सोडिली. चिगिझखानानंतर, जंगताई नांवाच्या त्याच्या मुलाने दे- खील बराच मुलूख जिंकला होता, व त्यामुळे त्याच्या राज्याचा विस्तार नीपर नदीपासून तो तहत येचा नदीपर्यंत, आणि तिच्याही पलीकडे किरगिज् पठा- रापर्यंत असे. याप्रमाणे, मोगली लोक व त्यांची भ यांचा विस्तार दिवसानुदिवस अधिकाधिकच होत गेला. इत केच नव्हे तर, कालान्तरानें, त्यांच्या छत्राखाली थेट पूर्वे- कडील चीन देशही आला, आणि तेथे त्यांनी युभन ( यवन ? ) नांवाचें आपले घराणें स्थापित केले. नंतर ते पश्चिमेकडे चळले, व वगदाद, इकोनियम, मास्को, इत्यादि शहरे आपल्या ताब्यात घेऊन त्यानी रशियाचा बराच भाग उत्वस्त केला. पुढें, इ. स. १२४० साली, त्यांनी पोलंडकडे आपला मोर्चा फिरविला, आणि इ.स. १२४१ साली सिटेशिया वेऊन, थोड्या अवधीत मोरे- व्हिया, हंगारी, जर्मनी, पोलंड, इत्यादि देश सर केले. तात्पर्य, चीनपासून पोलंड पावेतों, व हिंदुस्थानपासून सैबीरियापर्यंत, मोगली लोकांनी आपल्या राज्याचा अफाट विस्तार केला. तद- 4 तथापि, योग्य नियन्ता नसल्यामुळे, तेराव्या शतकाच्या ● जगताई है नांव जगताईनें काबीज केलेल्या काही प्रांतोस दिलेले असून, हा प्रदेश अरल सरोवरापासून तो हिंदुकुशपर्यंत व अक्षय्या आणि जगत्सरितू ( म्हणजे जिहून व सिडून ) या. नयाच्या दरम्यान आहे. ह्याची प्राचीन राजधानी काराकोरम होय.