हात फिरवीत होता. ती मुलगी होती. सुंदर मुलगी, डोळे कसे टपोरे काळेभोर होते. डोक्यावर दाट काळेभोर केस होते. अंग कसे गोरे गोरे पान होते. मातीतून, खड्यातून ती मुलगी रांगत आली होती. मनूबाबाने तिचे पाय चेपले. "कुठून आलं माझं सोनं, सुंदर सोनं!" असं म्हणून त्या मुलीचे मुके घेऊ लागला. केव्हा उजाडते असे झाले. साळूबाईला ही आनंदाची वार्ता केव्हा सांगू असे त्याला झाले. शेवटी ती मुलगी मनूबाबाच्या प्रेमळ हातांत झोपी गेली. मनूबाबांनाही झोप लागली.
बाहेर पाखरे किलबिल करीत होती. ती लहान मुलगी उठली. मा मा मा मा करू लागली. ती दाराकडे निघाली. कोठे जाते ही मुलगी? तिची आई आहे की काय बाहेर? मनूबाबा बाहेर येऊन पाहू लागला. तो त्याला दूर काही तरी दिसले. ती चिमणी मुलगी घेऊन तो तेथे गेला, तो तेथे एक अनाथ स्त्री मरून पडलेली दिसली. मुलगी खाली उतरू लागली. मनूबाबाने तिला खाली ठेवली. ती लहानगी आईजवळ गेली. आईचे हात ती ओढू लागली. परंतु आज आईचे हात तिला प्रेमाने ओढून जवळ घेत नव्हते. ती दूध पिण्याची खटपट करू लागली. ती आईचे डोळे उघडू लागली. 'मा मा मा मा!' बोबड्या शब्दांनी ती मुलगी आईला जागवू पाहात होती. ती आईला हाका मारीत होती. आई ना उठे, ना बसे, ना बोले, ना हसे. ती लहान मुलगी रडू लागली. आपल्या रडण्याने तरी आई उठेल असे तिला वाटले. परंतु आज आई कशानेही उठेना. का झाली कठोर आई?
मनूबाबाचे हृदय कळवळले. त्याने मुलीला उचलून घेतले. तिने त्याच्या गळ्याला मिठी मारली. मनूबाबा तेथून निघाला. तो एकदम दिगंबररायांकडे आला. दिगंबररायांकडची मंडळी आता कोठे उठत होती. कोणाची तोंडधुणी होत होती. तोच अंगणात मनूबाबा त्या लहान मुलीला घेऊन उभा राहिला. सर्वाना आश्चर्य वाटले.
"हे काय, मुलगी कोठून आणलीत? असं उजाडत कोठे आलेत? अशी तुमची चर्या? काय आहे हकीगत?" त्यांना विचारण्यात आले.
एक अनाथ स्त्री रस्त्यात मरून पडली आहे. ही तिची मुलगी. ही रांगत माझ्या झोपडीत आली. चला लवकर. डॉक्टर बोलवा. ती स्त्री
सोने परत आले*२९
