करून टाकण्याचा ठराव केला असतां एकच ब्रह्मघोटाळा होईल. भाषेचे स्थैर्य नाहींसे होईल. वाङ्मयाची उत्पत्ति व्हावयाची नाहीं; शास्त्रे, कला ही वाढावयाची नाहीत, व लवकरच रानटी स्थिति मनुष्यास प्राप्त होईल.
हाच मुद्दा दुसऱ्या एका उदाहरणावरून स्पष्ट करून दाखविता येईल, असे समजा का एकादा मेस्त्री आपलीं हत्यारे घेऊन कांहीं नक्षीचे काम करीत आहे; त्याच्या यजमानाने त्यास जर प्रत्येक पांच पांच मिनिटांनी नवी नवीं हत्यारे वापरावयास सांगितले तर त्याचे काम होईल काय? आणि आपल्या मुद्याचा हास्यास्पदपणा अधिक स्पष्ट करण्यासाठी आपण आणखी अशी कल्पना करूं. दर पांच मिनिटांनी वापरावयाची जी हत्यारे ती पूर्वीच्या हत्यारांपेक्षां वजनाने, लांबीरुंदीने, धरावयाच्या धाटणीने, भिन्न आहेत; तर मग अशा हत्यारांनी अत्यंत कुशल कारागिरास तरी कांहीं काम करता येईल काय ? तर सारांश म्हणून इतकाच की, एकदा भाषेमध्ये शब्द जे विचारास साधनभूत होत ते रूढ होऊन गेले म्हणजे मग त्यांस कोणत्याही कारणाने उच्छिन्न करणे हे इष्ट नाहीं; त्यापासून हानि होईल.
असत्यमूलक किंवा भ्रांतिमूलक जे शब्द ते भाषेमध्ये राहूं देणे हेच शहाणपणाचे काम आहे. शाई हा शब्द फारशी असून त्याचा अर्थ काळी वस्तू असा आहे. ( सीयाह=काळा, सीयाही=काळेपणा किंवा काळी वस्तु.) रुमाल हाही फारशी शब्द असून त्याचा अर्थ तोंड पुसावयाचे फडके असा आहे. (रू=तोंड, मालीदन्=पुसणे). तेल* (तैल ) हा शब्द संस्कृत
* मराठीतील “ तेल" हा शब्द संस्कृतांतील “तैल" ह्याच शब्दापासून आलेला आहे; संस्कृतांतील " तैलच्" ह्या प्रत्ययाशी " तेल" ह्याचा काही संबंध नाहीं.
