हे पान प्रमाणित केलेले आहे.
( ५२ )




ळांच्या पाहण्यांत आलें असेल. तेव्हां महाबळेश्वराची उंची हें येथील थंड हवेचें कारण झालें. येथील उंची फार असून शिवाय येथें झाडीही फार आहे.

 याशिवाय दुसरी एक गोष्ट ध्यानांत ठेविली पाहिजे ती ही कीं, झाडी होण्यास डोंगराच्या माथ्यावर झाडांचीं मुळे खोल जाण्यासारखी ठिसूळ व मातट अशी बरीच सपाट किंवा घसरती जागा पाहिजे; तेव्हां त्रिकोणासारख्या काळ्याठिक्कर पाषाणाचा सुळका चंद्र सूर्यांच्या मार्गात आड येण्याइतका उंचीचा जरी असला तरी त्यावर झाडी कोठून होणार ? तसें या ठिकाणीं नाहीं, या महाबळेश्वरचा माथा फार विस्तृत असून त्यावर झाडें रुजण्यासारखी तांबड्या मातीची जमीन आहे.

 साहेब लोकांनीं महाबळेश्वरच्या आसपासच्या पांच मैलपर्यंत झाडी तोडूं नये असे मोठया सक्तीचे नियम केले आहेत. यामुळे सुमारें एकोणीस वीस चौरस मैलांचें क्षेत्र हिरव्यागार झाडांनीं नेहमीं आच्छादून गेलेलें दृष्टीस पडते. ह्या विस्तीर्ण झाडीचाच पावसावरही विलक्षण परिणाम घडतो. अगोदर उंच डोंगर