हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

तिथेच थबकून उभी राहिली.
 त्या माळरानाच्या उतरत्या पाठीवर, रस्त्याच्या बाजूला लहान इवल्याइवल्या शेतांचे पाचूसारखे तुकडे कोरले गेले होते. सपाटशा दिसणाऱ्या त्या विस्तीर्ण तुकतुकीत माळरानाच्या पाठीवर मध्येच तिने त्या शेताची हिरवी शाल पांघरलेली होती. माळरानाच्या प्रचंड भालप्रदेशावर तेवढाच एक हिरवा पट्टा ओढला गेला होता.
 त्या ओसाड प्रदेशात मध्येच ते हिरवे पाचूचे बेट उगवताच तिचे भान हरखून गेले. विमनस्कता तिच्या मनात खोल बुडून गेली आणि चैतन्याचे तुषार पृष्ठावर उडू लागले. तिच्या वृत्तीवर त्या दृश्यासारखे हिरवे गहिरे रंग चढू लागले. चेटूक झाल्यासारखी ती त्या शेताकडे पाहू लागली, त्याच्याकडे खेचली गेली. रस्ता सोडून माळरानाच्या पायवाटेने ती चालू लागली, त्या शेताच्या जवळ जाऊ लागली.
 उन्हाची प्रखरता आता कमी झाली होती. वाऱ्याचा जोर मंदावला होता आणि त्यांना शीतळाई येऊ लागली होती. घाम अंगातच जिरू लागला होता. निळ्या रंगाची झिलई तिथल्या वातावरणात झगमगत होती. धूर उरला नव्हता. धुरळा उडत नव्हता. त्या धरित्रीच्या सान्निध्याने अवघ्या विश्वाचे रंगरूप बदलून गेले होते. त्या शेतात काम करणारी माणसेही वेगळी भासत होती आणि आपल्या कामात पुरती गढून गेली होती.
 ती त्यांच्या जवळ जवळ जात चालली आणि तिला ती स्पष्ट दिसू लागली. त्यांचे चेहरेमोहरे, अवयव, आकार तिच्या डोळ्यांसमोर प्रकट झाले. एकरभर पसरलेल्या त्या हिरव्या गालिच्यावर जणू काही पऱ्या आणि देवदूत स्वच्छंदपणे बागडत होती, आपल्याच नादात गर्क होऊन राहिली होती.
 ती जवळ जाताच त्यांना तिची चाहूल लागली. कवायत केल्यासारखी ती माना वर करून तिच्याकडे जिज्ञासेने पाहू लागली. तिचे पाय अडखळले. चालता चालता ती मध्येच उभी राहिली.
 त्यांची जिज्ञासा क्षणार्धात ओसरत गेली. त्यांच्या माना पुन्हा खाली वळल्या. आपल्या कामात ती पुन्हा मग्न झाली. आपल्या शरीराच्या आकर्षक हालचाली करू लागली. स्वत:चे अस्तित्व विसरून त्यांना पाहत राहावे असे तिला वाटू लागले. ती तशीच उभी राहून त्यांच्याकडे बघू लागली.
 पण तिच्या डोळ्यांसमोर लग्नमंडपात पाहिलेला एक चेहरा डोकावला आणि समोरचे दृश्य विस्कटून जाऊ लागले. तिच्या मनावर दाटलेले गहिरे रंग उडून जाऊ लागले. तळाशी बुडी मारून बसलेली विमनस्कता पृष्ठावर आली. धरित्री तिला अवकळा आल्यासारखी पुन्हा ओसाड, उजाड भासू लागली.

 पऱ्यांच्या नाचात राक्षसाने मध्येच येऊन त्यांची दाणादाण उडवून द्यावी तसा तो पुरुष चेहरा मध्येच डोकावला. त्याबरोबर कमरेत लवलेली ती माणसे भीतीने बाजूला झाली. वाकलेल्या अवस्थेतच त्याच्याकडे पाहू लागली. त्यांना तो उभ्या उभ्या जोराने काही सांगू लागला. त्याची नजर तिच्याकडे वळली नाही तोवर तिने त्याला पुरते पाहून घेतले.

२४ । लाट