पान:वेचलेली फुले (Vechaleli Fule).pdf/38

कुष्ठरोग्यांचे सामाजिक पुनर्वसन कार्य

 २२ ते २५ सप्टेंबर १९८९ला क्वाललंपूर (मलेशिया) येथे संपन्न झालेल्या आशियाई परिसंवादाचा अहवाल नुकताच हाती आला आहे. आंतरराष्ट्रीय कुष्ठरोग संघटनेद्वारा (आयएलयू) आयोजित व जागतिक आरोग्य संघटना (डब्ल्यूएचओ) आंतरराष्ट्रीय पुनर्वसन संगठन व मलेशिया कुष्ठरोग निवारण संघटना यांच्या संयुक्त विद्यमाने प्रायोजित ही कार्यशाळा प्रामुख्याने पुनर्वसनाच्या प्रश्नाचा अभ्यास करण्यासाठी आयोजित करण्यात आली होती. अशियाई देशातील कुष्ठरोग्यांची अपंगता, त्यांची वर्तमान स्थिती, त्यांच्या सामाजिक पुनर्वसनाच्या शक्यतांचा शोध, कुष्ठरोगाचे सार्वत्रिक निवारण, प्राथमिक आरोग्य व उपचार सुविधा इत्यादीचा विचार करून आशियाई राष्ट्रांनी परस्पर सहकार्य करून या संदर्भात संयुक्त कृतिकार्यक्रम आखण्याच्या उद्देशाने आयोजित या कार्यशाळेने या संदर्भात अत्यंत मूलगामी स्वरूपाच्या शिफारशी केल्या असून सर्व आशियाई राष्ट्रांनी राष्ट्रीय धोरण म्हणून त्यांची अंमलबजावणी करणे आवश्यक आहे. ग्रंथांच्या सुरुवातीस डॉ. शरदचंद्र गोखले यांनी आपल्या छोट्या प्रास्ताविकात या कार्यशाळेमागील भूमिका विशद केली आहे.
 या चर्चासत्राच्या उद्दिष्टांच्या विविध अंगावर प्रकाश पाडणारे महत्त्वपूर्ण निबंध सादर करण्यात आले. डॉ. एच. श्रीनिवासन, डॉ. शरदचंद्र गोखले, डॉ. टी.जे. चियंग, कु. पद्मिनी मेंडिस, श्री. इ. जे. लॉरेन्स, डॉ. अरुण गुणसेकर, श्री. रॉसुक मत्स्यू इत्यादी मान्यवरांचा त्यात समावेश होता. या चर्चासत्रात फिजी, भारत, इंडोनेशिया, कोरिया, मलेशिया, नेपाळ, पाकिस्तान, सौदी अरेबिया, थायलंड, श्रीलंका, बेल्जियम, सिंगापूर इ. देशांच्या प्रतिनिधींचा सहभाग होता. चर्चासत्रात अनेक देशातील कुष्ठरोग्यांच्या पुनर्वसनाच्या सद्य:स्थितीचा आढावा घेण्यात येऊन अनेक महत्त्वाच्या शिफारशी करण्यात आल्या. त्यांचे सविस्तर विवेचन करणारा हा अहवाल या विषयाचे समकालीन आकलन करून देण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाचा झाला आहे. कुष्ठरोगाने विकलांग झालेल्या या सामाजिक पुनर्वसनास पर्यायी नसल्याची जाणीव देणा-या या कार्यशाळेने शासन, स्वयंसेवी संस्था यांना या संदर्भात एकत्रित प्रयत्न करण्याचे

वेचलेली फुले/३७