निजापूटुवै आदिलशहा व त्यांचे देशमुख.
६९
हार्तोसतळा आळी. वे मोठे शूर व क्लिक्षण कारह्थानां होते. त्यांचे पुतणे रघेमसावंतहेंहांतसैचचौयैशखी असृनतेल्यांसचांगलॉ मद्तर्क्सत असत. त्यांच्याजवळ १२००० फौज होती. यादोपांनीं मिळून कुडाळदेशर'थ प्नर्मूवा समूळ नाश करून कुडाळ परगण्यावर आपली मृह्प्ळा सत्ता स्थापन करण्याचा यत्न चालविला. मराठी राज्याची स्थापना करणारे [‘शैवखो महाराज यांची याच सुमारास उवय
होत चालला
होता.
त्यांनीं कॉँकणप्रांत घिनापृदुक्ररांपळामृन जिंकू घेऊन तेथै आपली सत्ता स्थापन केली होतळी. आपल्या आ'गना पराक्रम दाखवून ल्फिठ्यां वत्म्यहाचीं कृपा संपाद्न करणारा हा सेथि उत्तम आहे असे समवून,
लखमसाव’त यांनी“ विजापूरच्या बाक्याहास अशी चिना’तै वेळीं .काँ, मला कहीं मद्त मिळेल तर शिवळाजींपाक्रूळा कोंकणप्रांत गी सोडवून घेईन. वाक्यहूंळास ती गोष्ट पसंत पडून द्यावे खवासखान नामक आप-
ल्या एका बलाढ्य सरद्ळारप्स दहा हृजळार फळीत वरळोवर देऊन लरवमसावंत _यांच्गा मद्तींसाठीं पाय्यिलैं. मागढून याची घोरपडे मुघोळक्रर
हें १९० ० रयारांनिशीं खवळासखान याच्या मद्तीसळाठो' घेत होते. [हल्ला-' जीमहाराजयांनींत्यांसवर्टेतचअचानफ गांठुन त्यांना मोड वेळा. त्यांत वळाजळो घोरपडे व त्यांचा वंघु हे पडळें; ववळारकिं खार मारघे वेळे. .नंतर त्रोरपड्यांप्नमाणेंच रवयासरवळानाचीं वाट लावण्यासाठी शिवळाजेंळा महाराज यांनळी‘ व्याजत्रर चाल केली. त्यांत खयासखानाचा पराभव होड्या
तो थेट विजापुरास पळनु गेला. नंतर सावंतांचा पूर्ण पराभव करण्यासाठो
शिवाजी महाराजांनी कुडाळ प्रांतांत क्लि एकतर ठाणीं वफिक्के घेतर्के
न त्यांस घेरोंस आळा’णढें. तें’हा लरवम सावंत व हेंप्मसाव'त हें पोर्तुगीज लोकांच्या आश्रयास जाऊन साद्देघे. शिवाजी महाराज यांनी पोर्तुगीज ठोफां… वरही स्वारी करून त्यांना फीड"! घेथॉल मजबूत फिल[ घेतछा. पोर्तुगीज लोकांची शिवाजी महारानांशॉ तहूं करून तोफा ननल्ळाणा पाठविला, पोहुंच्चाल्फि लोकांचा लरञम सावंत यांस आश्रय देण्यात निठ्याव क्षांढ्या_
'सुळें लरक्स सावंत यांनळो' आपका कारमर्ली पिंतांवर घेळाणवळो यास शिपानो
महाराजांकडे वकील ह्मणूऱ्न पाठवत ऋळापेंहें कीं, “ आपण सावंत र्मोसल्
