साहित्यिक:गोपाळ हरि देशमुख
←आडनावाचे अक्षर: द | गोपाळ देशमुख (१८२३–१८९२) |
हे मराठी भाषेतील एक साहित्यिक होते.
साहित्य
संपादन- इतिहास : (एकूण १० पुस्तके)
- भरतखंडपर्व (हिंदुस्थानचा संक्षिप्त इतिहास ,१८५१)
- पाणिपतची लढाई(काशिराज पंडित यांच्या मूळ फार्सी ग्रंथाच्या इंग्रजी भाषांतरावरून, १८७७.)
- ऐतिहासिक गोष्टी भाग १ (१८७७)
- ऐतिहासिक गोष्टी भाग २ (१९७८)
- ऐतिहासिक गोष्टी भाग ३ (१९८०)
- हिंदुस्थानचा इतिहास - पूर्वार्ध (१८७८)
- गुजरात देशाचा इतिहास (१८८१)
- लंकेचा इतिहास (१८८८)
- सुराष्ट्र देशाचा ससाक्ष इतिहास (गुजराथीवरून अनुवादित,१८९१)
- उदेपूरचा इतिहास (कर्नल टॉडच्या ‘अॅनल्स ऑफ राजस्थान‘चे भाषांतर, १८९३)
- चरित्रे : (एकूण २ पुस्तके)
- पृथ्वीराज चव्हाण यांचा इतिहास (चांद बारदाई यांच्या ‘पृथ्वीराज रासो‘ नावाच्या इ.स.११९१मध्ये मूळ प्राकृत भाषेत लिहिल्या गेलेल्या काव्यावर आधारित, १८८३)
- टीप: पृथ्वीराज चव्हाण इ.स. ११९२मध्ये लढाईत मारले गेले. म्हणजे ‘पृथ्वीराज रासो‘ पृथ्वीराजांच्या हयातीत लिहिले गेले होते.
- पंडित स्वामी श्रीमद्दयानंद सरस्वती (१८८३)
- पृथ्वीराज चव्हाण यांचा इतिहास (चांद बारदाई यांच्या ‘पृथ्वीराज रासो‘ नावाच्या इ.स.११९१मध्ये मूळ प्राकृत भाषेत लिहिल्या गेलेल्या काव्यावर आधारित, १८८३)
- धार्मिक-नैतिक : (एकूण ७ पुस्तके)
- खोटी साक्ष आणि खोटी शपथ यांचा निषेध (१८५९)
- गीतातत्त्व (१८७८)
- सुभाषित अथवा सुबोध वचने (संस्कृत ग्रंथांतील सुभाषितांचे भाषांतर, १८७८)
- स्वाध्याय
- प्राचीन आर्यविद्यांचा क्रम, विचार आणि परीक्षण (१८८०)
- आश्वलायन गृह्यसूत्र (अनुवाद, १८८०)
- आगमप्रकाश (गुजराथी, १८८४). या ग्रंथाचे मराठी भाषांतर पुढे रघुनाथजी यांनी केले.
- निगमप्रकाश (मूळ गुजराथी, इ.स. १८८४)
- राज्यशास्त्र-अर्थशास्त्र : (एकूण ५ पुस्तके)
- लक्ष्मीज्ञान (क्लिफ्टच्या पॉलिटिकल इकॉनॉमी या पुस्तकाचे मराठी रूपांतर, १८४९)
- हिंदुस्थानात दरिद्रता येण्याची कारणे आणि त्याचा परिहार, व व्यापाराविषयी विचार (दादाभाई नौरोजी यांच्या ‘पॉव्हर्टी इन इंडिया’ या निबंधाच्या आधारे, १८७६)
- स्थानिक स्वराज्य व्यवस्था (१८८३)
- ग्रामरचना त्यातील व्यवस्था आणि त्यांची हल्लीची स्थिती (१८८३)
- स्वदेशी राज्ये व संस्थाने (१८८३)
- समाजचिंतन :(एकूण ५ पुस्तके)
- जातिभेद (१८८७)
- भिक्षुक (मुंबई आर्यसमाजात दिलेले व्याख्यान, १८७७)
- प्राचीन आर्यविद्या व रीती (१८७७)
- कलियुग (मुंबई आर्यसमाजात दिलेले व्याख्यान, १८७७)
- निबंधसंग्रह (शतपत्रे आणि इतर निबंध, १८६६)
- विद्यालहरी (?)
- संकीर्ण : (एकूण ७ पुस्तके)
- होळीविषयी उपदेश (१८४७)
- महाराष्ट्र देशातील कामगार लोकांशी संभाषण (१८४८)
- सरकारचे चाकर आणि सुखवस्तू हिंदुस्थानातील साहेब लोकांशी संभाषण (१८५०)
- यंत्रज्ञान “इन्ट्रॉडक्शन टु फिजिकल सायन्सेस‘ ह्या पुस्तकाचा अनुवाद, १८५०)
- पदनामा (फार्सी पुस्तकाचा अनुवाद,१८५०)
- पुष्पयन(शेख सादीच्या ‘गिलिस्तॊं‘तील आठव्या अध्यायाचा अनुवाद, १८५१)
- शब्दालंकार (१८५१)
- हस्तलिखित न सापडल्याने प्रसिद्ध करता न आलेली पुस्तके :(एकूण ४ पुस्तके)
- आत्मचरित्र
- एका दिवसात लिहिलेले पुस्तक
- विचारलहरी
- हिंदुस्थानातील बालविवाह
- लोकहितवादींनी चालवलेली नियतकालिके : (एकूण २ )
- लोकहितवादी (डेमी आकारमानाचे वीस पृष्ठांचे मासिक, ऑक्टोबर १८८२पासून १८८७पर्यंत)
- लोकहितवादी (ऐतिहासिक ग्रंथ प्रकाशित करणारे त्रैमासिक, एप्रिल१८८३पासून ते १८८७पर्यंत)